بررسی آلودگی رسوب خشک اتمسفری هوای شهر همدان به عناصر کبالت، کروم و منگنز

مقدمه و هدف: فلزات سنگین از آلاینده­های مهمی هستند که همراه ذرات معلق در جو پراکنده شده و به­دلیل اثرات سمی و سرطان­زایی، اندازه­گیری و کنترل آن­ها از اهمیت خاصی برخوردار است. لذا این پژوهش با هدف بررسی غلظت عناصر کبالت، کروم و منگنز در رسوب خشک اتمسفری شهر همدان در سال 1393 انجام یافت. روش کار: پس از جمع­آوری 12 نمونه گردوغبار هوا از 3 ایستگاه منتخب به روش استاندارد و انجام مراحل آماده­سازی آن­ها در آزمایشگاه، نسبت به قرائت غلظت فلزات سنگین در نمونه­ها توسط دستگاه نشر اتمی اقدام شد. همچنین پردازش آماری داده­ها نیز توسط نرم­افزار  spssانجام یافت. نتایج: کمینه و بیشینه میانگین غلظت عناصر بر حسب میلی گرم در کیلوگرم برای کبالت با 19/0 و 29/0 به ترتیب مربوط به ایستگاه­های کم ترافیک و پرترافیک، برای کروم با 65/0 و 02/1 به ترتیب مربوط به ایستگاه های کم ترافیک و حومه و برای منگنز با 23/7 و 82/8 به ترتیب مربوط به ایستگاه های کم ترافیک و پرترافیک می­باشد. همچنین مقایسه میانگین غلظت فلزات با رهنمود سازمان بهداشت جهانی نشان داد که میانگین غلظت فلزات کم­تر از حد مجاز است. نتیجه­ نهایی: گرچه در حال حاضر میانگین غلظت عناصر مورد ارزیابی در گرد و غبار هوای شهر همدان بیش­تر از حدمجاز نیست، اما عدم پایش مداوم غلظت فلزات ­سنگین در گردوغبار و ذرات معلق هوای شهرها، می­تواند منجر به ورود انواع آلاینده­های مضر از جمله فلزات سنگین به هوا شده و سلامت شهروندان را با مخاطره مواجه کند.